بهترین راهکارهای شستشوی گوش در مطب و منزل - نکات مهم و عوارض احتمالی
شستشوی منظم گوش برای حذف و پاکسازی جرم های تجمع یافته درون گوش امری ضروری است. انباشت بیش از اندازه این جرم ها می تواند باعث بروز درد و ناراحتی گوش، و حتی کاهش موقت قدرت شنوایی گردد. این امر به دلیل آن است که جرم های انباشته شده در گوش، می توانند بر طبل گوش و سایر اجزای مهم دستگاه شنوایی فشار وارد کنند و در نتیجه، عملکرد صحیح آنها را مختل سازند. بنابراین، شستشوی مرتب گوش ها برای حفظ سلامت و کارایی مطلوب دستگاه شنوایی امری حیاتی محسوب می شود.
هر آنچه که شما باید درباره شستشوی گوش بدانید
شستشوی گوش یک فرآیند معمول و روتین است که برای حذف جرم گوش، چرک و مواد خارجی موجود در گوش ها انجام می شود. به طور طبیعی، گوش انسان جرم را در خود نگه می دارد و آن را نرم و روان می کند تا بتواند آلودگی ها را خارج کرده و از رشد باکتری ها جلوگیری کند. در شرایط عادی، بدن انسان به ویژه در قسمت گوش ها دارای مقداری جرم است که می توان آن را کنترل کرد. اما تجمع بیش از حد جرم در گوش می تواند منجر به مسدود شدن گوش شود که این امر می تواند باعث ایجاد درد گوش، زنگ زدن گوش و حتی موقتی از دست دادن شنوایی شود.
اهداف شستشوی گوش
گوش مخصوصا در قسمت کانال خود بسیار حساس می باشد . ساختار جرم ها درون گوش می تواند در طول مدت زمان طولانی به گوش آسیب برساند و همچنین روی شنوایی فرد نیز موثر است . اجتماع بیش از حد موم در گوش سبب گوش درد، کاهش شنوایی و سوت کشیدن گوش می شود.از بین بردن جرم اضافه با شستشوی گوش یک راه امن برای کاهش آسیب به گوش می باشد.
گاهی اوقات مواد خارجی مانند غذا، حشرات یا سنگ های کوچک می توانند در گوش فرد قرار بگیرند. در این موارد هدف بالا بردن امنیت و خارج کردن مواد است تا به عمق گوش نفوذ نکنند و آسیبی به کانال گوش وارد نکنند . شستشوی گوش می تواند در دفع مواد خارجی موجود در گوش تاثیرگزار باشد.
شستشوی گوش می تواند توسط پزشک در مطب با استفاده از کیت شستشو که حاوی یک سرنگ حبابی است، انجام شود .
فرآیند شستشوی گوش
قبل از شروع شستشو، داخل گوش شما بررسی می شود تا مطمئن شوند که مشکلات مرتبط با مواد اضافی و خارجی درون گوش می باشد و مشکل جدی تری وجود ندارد. پزشک می تواند مواد اضافی را با قرار دادن یک دستگاه درون گوش فرد تشخیص دهد که به آن اتوسکوپ می گویند . اتوسکوپ نوری را درون گوش روشن می کند و از آن عکس می گیرد .
اگر مشکل به دلیل جرم اضافه باشد ، پزشک شستشو را با سرنگ آغاز می کند که این سرنگ آب را با فشار زیاد وارد گوش فرد می کند . شاید فرد به میزان کمی احساس ناراحتی کند که این کاملا طبیعی خواهد بود .
پیش از این هم در بخش سلامت نمناک بارها عنوان شده بود که برای تمیز کردن گوشتان از گوش پاک کن استفاده نکنید زیرا این کار سبب می شود جرم گوش به انتهای کانال فرو رود و شستشوی گوش سخت تر و بعد از مدتی قدرت شنوایی تان کاهش یابد.
می توان گوش را در خانه شست وشو داد؟
برای شستشوی گوش در داخل منزل باید از یک کیت شستشوی امن استفاده کنید که رایج ترین روش، استفاده از یک قطره چکان است که در آن روغن بچه ، مواد معدنی یا داروهای خاص برای گوش وجود دارند که می توانند جرم ها را نرم کنند که این پروسه به صورت زیر دنبال می شود:
دو یا سه بار در روز چند قطره از این قطره چکان را به مدت چند روز در گوش خود بچکانید.
زمانی که جرم ها نرم شدند ، از سرنگ پر شده از آب که مطابق با دمای اتاق است، استفاده کنید .
افرادی که برای شستشوی گوش مناسب نیستند
اگر پرده گوش یا لوله های درون گوش شما آسیب دیده یا دچار ضعف سیستم ایمنی هستید، همچنین اگر به عفونت فعال درون گوشتان دچار هستید، نباید گوش خود را شستشو دهید . البته که انجام این کار رایج است اما خطراتی را به همراه دارد که عبارتند از:
خطرات و عوارض احتمالی شستشوی گوش
عفونت گوش
اوتیتیس اکسترنا یک وضعیت رایج و سخت است که التهاب کانال گوش می تواند باعث این مشکل شود. این پدیده دردناک است. اوتیتیس مدیا نیز یک اتفاق رایج در گوش میانی است که از طریق عفونت اتفاق می افتد. عفونت های گوش یک از رایج ترین سختی های شستشوی گوش هستند. از نشانه های عفونت گوش خارش گوش یا مجرای آن، قرمزی، پوسته ریزی، درد و کاهش شنوایی است .
پزشک برای درمان عفونت گوش قطره گوش آنتی بیوتیک یا ترکیبی از قطره آنتی بیوتیک و استروئید را تجویز می کند. بهتر است قطره گوش روزانه چند بار به مدت 7 تا 10 روز در گوش چکانده شود. اگرعلت عفونت گوش خارجی قارچ باشد، متخصص قطره گوش ضدقارچ تجویز می کند. عفونت گوش در بیماران مبتلا به دیابت یا دچار اختلال سیستم ایمنی شیوع بیشتری دارد.
سوراخ شدن پرده گوش
در بعضی از موارد در مورد شستشوی گوش به جرم های درون گوش فشار وارد می کنند و آن ها را روی هم فشرده می کنند و این اتفاق باعث می شود که جرم ها سخت تر بیرون بیایند و احتمال دارد که به پرده گوش فشار بیاورند و باعث سوراخ شدن پرده گوش شوند . در بعضی از موارد ، مایع درون کانال گوش محبوس می شود و فشار آن را افزایش می دهد و باعث خراش انداختن پرده گوش خواهد شد .
سایر مشکلات
در موارد نادری ممکن است سختی های بیشتری رخ بدهد که شامل موارد زیر است:
چرخش، یک نوع حساسیت در گوش که فرد فکر می کند گوش یا سرش در حال چرخیدن است.
کر شدن که می تواند موقت یا دائم باشد.
جرم ها می توانند در صورت طولانی شدن به گوش شما آسیب بزنند و اگر با مراقبت در خانه بهبود نیافتند، حتما باید به پزشک مراجعه کنید . ممکن است که خود پزشک عمومی دست به کار شود و یا شما را به متخصص گوش ارجاع دهد. افرادی که مشکلات دیگری در گوش را قبلا تجربه کرده باشند، در معرض جرم بیشتری هستند و علاوه بر آن هرگز نباید یک جسم اضافه را درون کانال گوش وارد کرد زیرا باعث آسیب به پرده گوش می شود.
عوارض جانبی شستشوی گوش
بسیاری از افراد عوارض جانبی زیادی را از شستشوی گوش تجربه می کنند . عوارض جانبی آن شاید جدی نباشند اما در هر صورت فرد را به سختی می اندازند ک برخی از رایج ترین آن ها عبارتند از :
- سرگیجه موقت
- احساس درد و ناراحتی در کانال گوش
- زنگ زدن گوش
عوارض جانبی گوش معمولا کوتاه مدت هستند و بعد از یکی دو روز از بین می روند. اگر دیدید که بعد از چند روز بدتر شدند، حتما به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که پرده گوشتان پاره نشده یا آسیب های دیگری به گوش وارد نشده است.
درمان های خانگی جایگزین
درمان های خانگی جایگزین به جای شستشوی گوش نیز وجود دارند که اگر به هر کدام از شرایط خاص در گوش خود مبتلا هستید، هرگز این درمان ها را امتحان نکنید.
روغن های طبیعی
روغن زیتون، روغن بچه و روغن های معدنی همگی جزء درمان های خانگی رایج هستند که به جای شستشوی پزشکی گوش به کار می روند . چند قطره از این روغن را در کانال گوش بریزید که جرم های درون آن را نرم می کند . این روغن ها معمولا شستشو دهنده نیستند.
زمانی که روغن ها بعد از چند دقیقه در گوش شما فرو رفتند، می توانید سر خود را خم کنید و با یک پارچه یا پد تمیز روغن را بیرون بکشید.
روغن زیتون
روغن زیتون یکی از بهترین روش ها برای حذف چربی گوش است که چربی گوش را نرم می کند و باعث می شود تا چربی ها راحت تر از گوش شما خارج شود.در هنگام خواب در داخل گوش دو یا سه قطره روغن زیتون 3 الی 4 روز پشت سرهم بریزید.
آب نمک
آب نمک همچنین می تواند جرم های درون گوش را نرم کرده و بیرون بکشد . اجازه دهید که قبل از حرکت خاص یا خوابیدن، این آب نمک حدود سه الی پنج دقیقه درون گوش شما بماند و سپس گوش خارجی را با یک پارچه نرم از هر نوع آلودگی پاک کنید.
ترکیبات
هم هیدروژن پراکسید و هم ترکیب سرکه و کمی الکل می تواند جزء درمان های خانگی برای شستشوی گوش محسوب شود . آن ها جرم گوش را نرم می کنند و عموما بسیار امن و تاثیرگزار هستند که البته ممکن است برای بعضی از افراد حساسیت ایجاد کند.
شمع
دقت کنید که این یک درمان قطعی برای شستشوی گوش نیست . این روش در زمان های قدیم بسیار رایج بوده است. در این تکنیک یک شمع روشن شده را به آرامی وارد کانال گوش می کنند که این گرما معمولا شبیه به یک دستگاه مکنده یا وکیوم عمل می کند و باعث می شود که جرم ها به شمع بچسبند . این روش تاثیر چندانی ندارد و می تواند به گوش فرد آسیب وارد کند و باعث مشکلاتی مثل سوراخ شدن پرده گوش شود ، سوختگی نیز می تواند جزء خطرات این روش محسوب شود .
نکات مهم :
وجود جرم در گوش ضروری است و نیازی به تمیز کردن ندارد . گوش زمانی به شستشو نیاز دارد که جرم آن غیرطبیعی باشد.
خروج جرم مایع از گوش نشان دهنده عفونت گوش است و به واکس گوش ربطی ندارد بنابراین به پزشک مراجعه نمایید.
پس از شنا و حمام گوش خود را با سشوار خشک کنید.
برای تمیز کردن موم گوش از گوش پاک کن استفاده نکنید . این کار سبب انسداد بیشتر و عفونت گوش خواهد شد.
در ماه یک تا دو قطره گلیسیرین در گوش بریزید تا از انسداد جرم ها جلوگیری گردد.